«دایرههای مرا خراب مکن»، میگویند این آخرین جملهای است که ارشمیدس، بزرگترین دانشمند تمام دوران بر زبان آورد و لحظاتی پس از آن و در حالی که غرق در افکار آلوده به ریاضی بود بهوسیله یک سرباز مست رومی کشته شد. ارشمیدس در سال ۲۸۷ پیش از میلاد مسیح در سیسیل به دنیا آمد و پس از ۷۵ سال زندگی ارزشمند در سال ۲۱۲ پیش از میلاد در همان شهر که بخشی از ایتالیای امروزی است، چشم از جهان فرو بست. پدرش یک اخترشناس بود که خود به خود زمینه مناسب برای گرایش فرزندش به علومی نظیر ریاضی و مکانیک را فراهم میکرد.
ارشمیدس برگردن ریاضیدانها حق زیادی دارد. او عدد پی را به دنیا معرفی کرد تا یکی از ارزشمندترین دستاوردهای خود را در علم ریاضیات ارائه کرده باشد. دانش تعادل مایعات و به دست آوردن وضع تعادل اجسام غوطهور در آب از جمله کشفیات این دانشمند بزرگ به شمار میآید. گفته میشود ارشمیدس زندگی آرامی داشت و تقریبا همواره در تفکر و انزوای نسبی بوده است. حکایتی که درخصوص رو کردن دست جواهرساز متقلب از وی نقل میشود، نشاندهنده اوج نبوغ اوست. وی روزی در حمام متوجه بالا و پایین رفتن سطح آب با وارد و خارج شدن بدنش در آن شد. او از همین رویداد بسیار ساده برای تعیین وزن اجسام استفاده کرد و موفق شد تقلب جواهرساز در ترکیب نقره و طلا و ساخت تاج پادشاه را فاش کند. در برخی کتابهای تاریخی آمده است که وی راهی مصر شد و در آنجا پیچ ارشمیدس را اختراع کرد. این پیچ که در حقیقت نوعی پمپ به شمار میآید هماکنون نیز در بسیاری از نقاط جهان مورد استفاده قرار میگیرد. بهکارگیری دانش ریاضیات در علم مکانیک هنر اصلی این دانشمند شهیر بوده است. او در جایی گفته بود: نقطه اتکا و اهرمی به من بدهید تا زمین را از جایش بلند کنم! این جمله تاریخی بهرغم گذشت حدود ۲۳ قرن همچنان به عنوان موضوعی هیجان برانگیز در علوم ریاضیات و مکانیک در نظر گرفته میشود. رومیان در سال ۲۱۲ پیش از میلاد به سیسیل حمله کردند و شهر سیراکوز که ارشمیدس در آن زندگی میکرد را تصرف کردند اما شهرت ارشمیدس تا آن حد جهانی شده بود که سردار رومی به سربازانش دستور دارد تحت هیچ شرایطی این دانشمند را آزار و اذیت نکنند، اما آن سرباز مست ارشمیدس را که غرق در محاسبات بود به قتل رساند. در تاریخ از ارشمیدس به عنوان بزرگترین دانشمند تمام دورانها یاد میشود.
agar arashmidos bozorgtarin daneshmand jahan e pas davinci & nioton chandomi hastan?